دکترین ادغام و دکترین نمای اجباری در مالکیت ادبی ـ هنری

دکترین ادغام بیانگر این است که اگر ایده و بیان آن ایده، آنچنان با یکدیگر مرتبط و جدایی ناپذیر باشند، یعنی تنها یک راه معقول معمولی و قابل قبول برای بیان آن ایده و گنجاندن آن در خلق یک اثر وجود داشته باشد، ایده و بیان آن بر اساس مالکیت ادبی ـ هنری غیر قابل حمایت هستند، زیرا ایده ها از شمول حمایت بر اساس مالکیت ادبی ـ هنری صراحتاً مستثنی شده اند و در این مورد خاص، بیان آن ایده هم از آن ایده، جدایی ناپذیر است، یعنی حمایت از نحوه بیان آن ایده باعث حمایت از خود آن ایده می شود و به منافع عموم تعدی می کند. دکترین نمای اجباری که به عنوان مکمل دکترین ادغام شناخته شده، مشخصاً به موضوعاتی نظیر تصاویر موجود، داستان ها و رمان های مبتنی بر واقعیت، نمودهای فرهنگ عامه، مناظر طبیعی، پرداخته و آن ها را از شمول حمایت به دلیل این که آن ها بخشی از عناصر موجود در حوزه عمومی بوده و نمی توان به وسیله تثبیت کردن بیان آن ها در یک واسط ملموس، آن ها را در حیطه حقوق انحصاری قرارداد خارج می کند. در این نوشتار سعی شده حدود و ثغور این دو دکترین و چگونگی اعمال آن ها در رویه قضایی کشور ایالات متحده آمریکا که آن دو را به رسمیت شناخته مشخص شود تا بتوانیم از آن ها در نظام حقوقی مالکیت ادبی هنری کشورمان با توجه به معتنا به بودن دعاوی نقض حق فیلمنامه و طرح داستان مورد بررسی قرار دهیم.